Tytuł posta brzmi jak materiał na mem, ale rzeczywiście opinie o tym, jak wygląda praca w marketingu, są bardzo skrajne. Osoby spoza branży często myślą, że praca w marketingu polega wyłącznie na kreowaniu kampanii reklamowych. Wyobrażają sobie, że wymaga wysokiego poczucia estetyki i świetnych umiejętności komunikacji. Z drugiej strony pojawiają się też powierzchowne i krzywdzące stereotypy, że marketing to „praca z kolorkami i obrazkami” i polega na spotkaniach w grupie i burzach mózgów. Ile w tym prawdy? Na czym polega praca w marketingu?
Do napisania tego posta zainspirowało mnie zaproszenie na LinkedIn od znajomej przyjaciółki. Walczy ona z wypaleniem w obecnej pracy i zainteresowała ją praca w marketingu. Zapytana, co konkretnie chciałaby robić, odpowiedziała „pracować w marketingu”😊. Osoby z branży mogą szeroko uśmiechnąć się na ten cytat, wiedząc, jak odmiennie wygląda praca w marketingu w zależności od działu i stanowiska.
Czym jest marketing?
Według Kotlera i Kellera – absolutnych guru w branży, marketing to zaspokajanie potrzeb poprzez towary i usługi, przy jednoczesnym osiągnięciu zysku. Ale jak widzimy, jest to bardzo ogólna definicja. Znając ją, nie łatwo jest sobie wyobrazić, na czym polega praca w marketingu.
Zacznijmy od tego, że w ramach marketingu mamy do wyboru co najmniej kilkanaście dziedzin, które bardzo się od siebie różnią. W ramach tych obszarów istnieje też szereg różnych stanowisk. Zupełnie inne obowiązki będzie miał analityk marketingu, copywriter, dyrektor kreatywny, social media manager, brand manager, specjalista ds. kampanii, czy SEO ninja, a wszyscy przecież „robią marketing”. Każda z tych osób musi się też wykazać innymi kompetencjami.
Rodzajów marketingu jest bardzo dużo. Wciąż też pojawiają się nowe w zależności od sytuacji na rynku, zaawansowania technologii i dynamiki procesów zakupowych. Można zajmować się marketingiem w miejscu sprzedaży (szeroko rozumiany trade marketing), marketingiem treści (content marketing), czy digital marketingiem (szereg działań w internecie – od płatnych kampanii na Facebooku, czy Google, po SEO, czyli pozycjonowanie stron w wyszukiwarkach). Można też budować własną markę osobistą w sieci i to też będzie praca w marketingu.
WSKAZÓWKA: Świadomość tego, jak szeroki jest marketing i czym zajmują się jego poszczególne dziedziny, pomaga w podjęciu decyzji o ścieżce rozwoju. Na początek warto poczytać o każdej z nich i postarać się samemu poszukać przykładów działań w ramach tych dziedzin i ich rozróżniania. Często nie zdajemy sobie sprawy, że treści w Internecie, czy inne drobne elementy, są częścią rozbudowanej strategii marketingowej. Świadomość tego jest pierwszym krokiem do zrozumienia, co to jest marketing.
Jakich umiejętności wymaga praca w marketingu?
Odpowiedź na to pytanie zależy od rodzaju marketingu i stanowiska oraz miejsca pracy, jakie nas interesuje. Poniżej piszę o dwóch głównych miejscach, gdzie możemy znaleźć pracę w marketingu: agencjach i firmach produkcyjnych lub usługowych.
Jeśli rekrutujemy się do agencji marketingowej, jest większa szansa, że będą od nas oczekiwać bardzo sprecyzowanych umiejętności. Należą do nich np.: pisanie artykułów pod SEO, prowadzenie profili społecznościowych, ustawianie i monitorowanie kampanii internetowych. Niezbędni są też w agencjach account managerowie, którzy zajmują się bezpośrednio kontaktem z klientami oraz przekazywaniem briefów zespołowi kreatywnemu. Oni też nadzorują pracę zespołu, aby terminowo dostarczyć projekty zgodne z oczekiwaniami klienta. Account manager powinien świetnie zarządzać projektem oraz mieć wysoki poziom umiejętności interpersonalnych.
Z drugiej strony mamy firmy oferujące produkty np. FMCG, czy firmy usługowe. Tu wiele zależy od tego, czy firma buduje marketing we własnym zakresie, czy korzysta z usług agencji.
W pierwszym przypadku oczekiwane umiejętności mogą być bardzo podobne do tych wymaganych w agencji marketingowej. Firma może chcieć wewnętrznie prowadzić profile społecznościowe, ustawiać kampanie, czy budować strategię SEO. Działa wtedy poniekąd tak, jakby była agencją na swoje własne potrzeby.
Jeśli zaś firma korzysta z usług zewnętrznej agencji, Twoje zadanie będzie się różnić w zależności od zajmowanego stanowiska. Częściej będzie to jednak budowanie założeń strategii marki lub produktu. Poszczególne elementy wykonania strategii będziesz zlecać agencji marketingowej lub innym podmiotom, monitorować ich pracę i oceniać rezultaty. Ważna będzie wiedza o kategorii produktów, znajomość nawyków zakupowych i motywacji konsumenta i doskonała znajomość portfolio produktów i ich wyższości nad konkurencją.
Do budowania tej wiedzy przydają się często umiejętności, których nie kojarzymy tak od razu z marketingiem. Są to umiejętność czytania i analizowania danych, psychologia, ale też proces produkcji, logistyki i transportu, prawo konsumenckie, czy procesu wprowadzania produktów na rynek. Oczywiście znów, zakres wiedzy zależy od zajmowanego stanowiska. Im wyżej w strukturze jesteśmy, tym szersza wiedza jest nam potrzebna, aby zarządzać całym powierzonym nam obszarem kompleksowo.
WSKAZÓWKA: Portale rekrutacyjne to kopalnia wiedzy! Jeśli chcesz się rozwijać, ale nie wiesz, jakie wybrać szkolenie, zajrzyj np. na pracuj.pl i z wielu ofert w wybranym obszarze, stwórz listę najczęściej pojawiających się kompetencji. To od nich warto zacząć, żeby podnieść swoją wartość jako kandydata.
Jak zdobyć doświadczenie w marketingu?
W każdej branży, szukając pracy, najlepiej mieć portfolio, doświadczenie i być przy tym młodą, elastyczną osobą zaraz po studiach. 😊 Marketing to szeroka dziedzina, co w tym przypadku jest dużą pomocą. Okazuje się, że drobne zadania związane z marketingiem możemy wykonywać jeszcze na studiach lub w obecnej pracy, która nie jest z nim w ogóle związana. Może to wymagać podjęcia dodatkowych obowiązków, ale przełoży się na umiejętności, które pokażemy w CV (tu przeczytaj, jak napisać dobre CV).
WSKAZÓWKA: Zastanów się, co w Twojej obecnej pracy lub na studiach może przynieść Ci dodatkowe doświadczenie marketingowe. Może jest to organizacja wydarzenia lub targów, napisanie artykułu, zaprojektowanie ulotki, podzielenie się pomysłem na rozszerzenie grupy klientów Twojej firmy? Jeśli wciąż nie widzisz takich możliwości, poszukaj ich gdzie indziej. Załóż bloga, spróbuj sił w wolontariacie (np. w marketingu dla NGO) lub poszukaj drobnych zleceń na portalach dla freelancerów.
Praca w marketingu bez studiów marketingowych – czy jest możliwa?
Czasami wydaje nam się, że studia, które skończyliśmy, definiują nas do końca życia. Na szczęście są dziedziny, w których bardzo wiele możemy zdziałać samodzielnie. Tak właśnie, praca w marketingu bez studiów marketingowych też jest możliwa. Oczywiście dyplom pomaga odnaleźć się na początku na rynku pracy, ale jego brak nie oznacza, że jesteśmy na starcie skreśleni.
Marketing jest dziedziną niezwykle dynamiczną i zmienną. W dużej mierze polega na tym, aby śledzić trendy, być na bieżąco, „wyczuwać” nastroje rynku. Takie „bycie na bieżąco” wymaga od nas dużego zaangażowania, ale też bardzo rozwija. Analizując działania firm, uczymy się i rozwijamy swoje kompetencje na przykładzie tzw. case studies.
Jeśli potrzebujemy sprecyzowanych umiejętności związanych np. z obsługą jakiegoś systemu, możemy wybrać jedno z ogromu szkoleń dostępnych na rynku. Pomogą nam one w skondensowanej formie poszerzyć wymagane kompetencje. Sprawdź kursy dostępne na Coursera lub (często bezpłatną) ofertę HubSpot Academy, czy Digital Marketing Institute lub DIMAQ (Digital Marketing Qualification).
WSKAZÓWKA: Jeśli nie skończyłaś studiów marketingowych, pomyśl, jak wiedzę z Twojego kierunku można wykorzystać w marketingu i przekuć w atut. Może znasz świetnie język obcy, którym posługują się międzynarodowe korporacje? Jesteś ekspertem ekonomii, która pomoże Ci analizować rynek? Masz szeroką wiedzę o psychologii, która pomoże Ci analizować nawyki i motywacje konsumentów, opracowywać skuteczne mechanizmy promocyjne? Może jesteś urodzoną artystką i zdobyte umiejętności na studiach kreatywnych wykorzystasz w agencji kreatywnej?
Przejrzyj też programy studiów i książki, z jakich korzystają studenci – może jesteś w stanie przerobić je samodzielnie? (przy okazji polecam moją listę 5 świetnych książek o marketingu w tym wpisie).
A Ty? Masz doświadczenie w pracy w marketingu? Czy różni się ona według Ciebie od tego, jak wyobrażają ją sobie osoby spoza branży?